50 ცალი სიამოვნება

ფილმში “აპოლო 13”, კოსმოსურ ხომალდზე მომხდარი ავარიის გამო ეკიპაჟის სიცოცხლეს საფრთხე დაემუქრა. მათ გადასარჩენად საჭირო გახდა ორიგინალური მოწყობილობის გაკეთება. კერძოდ, დიდი ზომის კვადრატული ფორმის საგანი შედარებით უფრო მცირე ზომის ცილინდრში უნდა მოეთავსებინათ. ალბათ, ბევრ თქვენგანს ნანახი აქვს ფილმი და გახსოვთ თუ როგორ განვითარდა მასში მოვლენები, ამიტომ ფილმზე საუბარს აღარ გავაგრძელებ.

ზემოთ მოყვანილი ეპიზოდი მაშინ მახსენდება, როცა სხვადასხვა სახის სიებს ვნახულობ, სადაც როგორც გვეუბნებიან შესულია ყველა დროსი ასი საუკეთესო ფილმი, ან ასი საუკეთესო წიგნი, სიმღერა და ა.შ. ამ დროს მგონია, რომ რაღაც დიდის და ბევრის მოთავსებას ცდილობენ გაცილებით პატარა ნივთში, სადაც ის წესით არ უნდა ეტეოდეს. მსგავსი განცდა დამეუფლა ჩვენს ქვეყანაში დაწყებული პროექტის მიმართაც, რომელსაც “50 წიგნი, რომელიც უნდა წაიკითხო სანამ ცოცხალი ხარ!” ჰქვია. რა პრობლემაა! მოდით და ჩავტენოთ ორმოცდაათეულში ყველა ის წიგნი რომელიც აუცილებლად უნდა წავიკითხოთ, ვცადოთ მაინც.

გასაგებია, ყველას განსხვავებული გემოვნება გვაქვს და პროექტის დასრულების შემდეგ ბევრი ისეთი კარგი წიგნის დასახელებას შევძლებთ რომელიც ორმოცდაათეულში არ იქნება შესული, ან იმ 50 წიგნში მოხვდება ისეთი ნაწარმოები რაც ჩვენთვის შეიძლება მიუღებელი იყოს, თუმცა ამ წამოწყებას გაცილებით უფრო მეტი დადებითი მხარე აქვს, ვიდრე უარყოფითი. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ 50 წიგნის ახალი გამოცემა დაგვრჩება.

ამას წინათ, ერთ რუსულ საიტზე, სტატიის ავტორი სანქტ–პეტერბუგის მეტროში გაგონილ საუბარზე წერდა. პირველი მოსაუბრე: წუხელ ვერ გამოვიძინე, გვიანიბამდე მარინინას (თანამედროვე რუსი მწრალია) ბოლო რომანს ვკითხულობდი, ძალიან შთამბეჭდავია. მეორე მოსაუბრე: არ წამიკითხავს, მე “ანა კარენინას” ვკითხულობ. პირველი მოსაუბრე: და როგორია ის ქალი, კარგად წერს?  აქ, სნობურად ჩამეღიმა. კი, ვისაც რა უნდა ის იკითხოს, რა ჩემი საქმეა… “საჭიროა ბევრი კითხვა, მაგრამ არა ყველაფრის” – ამბობდა რომაელი ისტორიკოსი ტაციტუსი. ისე, ეს არც ტაციტუსის საქმეა… მაგრამ, როგორც არ უნდა სნობურად ჟღერდეს, მაინც არსებობს ისეთი წიგნები, რომელთა წაკითხვაც სასურველია.

პროექტის ფარგლებში უკვე გამოვიდა პირველი წიგნი, ბალზაკის “შაგრენის ტყავი”. რომ დავფიქრდეთ ჩვენი ცხოვრება ძალიან ჰგავს შაგრენის ტყავს. ისევე როგორც ის ჯადოსნური ტყავი, ჩვენი ცხოვრებაც ყოველდღე სულ უფრო და უფრო პატარავდება, ერთი ეგაა, ჩვენ ცხოვრებაში სურვილების ასრულების მექანიზმი უფრო რთულადაა მოწყობილი. ამიტომ, სანამ სულ არ გამქრალა “შაგრენის ტყავი” ჯობია ბევრი კარგი წიგნი წავიკითხოთ და რაც მთავარია 50 ცალზე არ გავჩერდეთ. ასე ვფიქრობ უბრალოდ, მეტი არაფერი.

ბოლოს იმასაც გეტყვით, თითოეული ახალი წიგნის გამოცემა მარტო მკითხველს კი არ უხარია, არამედ ლურსმნებსაც. დიახ, ლურსმნებს. ისინი მუდამ მოხარულები არიან როცა მათ კედელში აჭედებენ და ზედ წიგნის თაროებს კიდებენ, თაროებზე კი ბევრ წიგნს აწყობენ. მსგავსი მოვალეობა მათთვის ნამდვილი ნეტარებაა. აბა თქვენ ლურსმანი უბრალო რკინის ნაჭერი გეგონათ? ქართველ მხატვარ, ავთო ვარაზს აქვს ნათქვამი: ლურსმანზე დაკიდულ ნახატთან ერთად, მხატვრის ცხოვრების ნაწილიც კიდიაო. დაფიქრდით, რამხელა პაუხისმგებლობა აკისრიათ ლურსმნებს.

ხოდა, თუკი ლურსმანზე შეიძლება ნახევარი ცხოვრების “ჩამოკიდება”, მაშინ რა გასაკვირია დიდი ზომის ოთხკუთხედი ფორმის საგანი მცირე ზომის ცილინდრში რომ ჩავდოთ, ნაწილობრივ მაინც.